غازیاغی (قازیاغَه)

غازیاغی یک گیاه مفید با طبع گرم و خشک است که بخصوص برای درمان برص کاربرد داشته و این گیاه کاربردهای متنوعی در آشپزی دارد که در ادامه به طریقه مصرف آن می پردازیم.

سبزی غازیاغی، رشته سوپ (ورمیشل)، سینه مرغ، پیاز، سیب زمینی، روغن و ادویه موادی هستند که می توانید با آنها سوپ غازیاقی را درست کنید. در صورت تمایل می توان برای چرب شدن سوپ به آن بال مرغ نیز اضافه کرد. این سوپ را با آب لیمو یا نارنج تازه و یا با ماست محلی گوسفندی سرو می کنند.

غازیاغی (Falcaria vulgaris) یا پای غاز با نام های رجل الوز، بار تنگ آبی، رجل الغرب، آطریلال، حشیشه، العرص، خضر لاشیاطین، رجل الاوز، پاغازه، قازیاغی، پاکلاغی، قازپا، پاقازه و کلاغ پا، شناخته می شود.

“غازیاغی یک گیاه مفید با طبع گرم و خشک است که بخصوص برای درمان برص کاربرد داشته و می توان با آن غازیاغی پلو که یک غذا با غازیاغی است را تهیه کرد. این گیاه کاربردهای متنوعی در آشپزی دارد که در ادامه به طریقه مصرف آن می پردازیم.”

طبع غازیاغی

طبیعت غازیاغی گرم و خشک است.

خواص غازیاغی

غازیاغی گیاهی است دارای هورمون گیاهی و اشتهاآور، ملین و مدر.

غازیاغی خواص زیادی داشته و در درمان موارد زیر استفاده می شود:

تصفیه خون، اسکوربوت، مسکن، خلط آور، نفخ (با عسل)، تنظیم ترشحات غدد داخلی،

چین و چروک (دم کرده)، کبد، رماتیسم،

بواسیر، ازدیاد هوش، فرار مورچه، تصلب شرائین، سوختگی‎ ها، استحکام لثه،

برص (۱۴۵ روز هربار ۱۰ گرم تخم آن را با عسل بخورید سپس ۲۰ دقیقه در آفتاب بنشینید).

استسقاء، نقرس، سخت ادراری، گزیدگی حشرات، گلودرد چرکی، ضایعات پوستی (ضماد)

انسداد روده (با عسل)، سوزاک، شیرافزا، بالا بردن حس بینایی و شنوایی (ریشه)

مضرات غازیاغی

از مضرات غازیاغی می توان به تحریکات پوستی (در صورت زیاده روی)، یرقان، کلیه های ضعیف، مثانه، عقیم کننده (میوه)، سقط جنین اشاره کرد.

غذا با غازیاغی

طرز تهیه سوپ غازیاغی (قازیاغَه)

غازیاغی یک سبزی بسیار معطر بوده و طعم دلپذیری دارد و در تهیه انواع آش و سوپ، کوکو و سبزی پلو به کار می‌رود.

غازیاغی، شیر مادران شیرده را زیاد، خون را تصفیه، ترشحات غدد داخلی را تنظیم و برای درمان بیماری‌ های پوستی موثر است.

این سبزی، گرمی و حرارت بدن را بالا برده و انرژی‌ زا بوده، بی‌اشتهایی را رفع و برای آرامش اعصاب مفید است.

مواد لازم سوپ غازیاغی

• غازیاغی
• رشته سوپ (ورمیشل)
• سینه مرغ (اگر مشکلی ندارد سوپتان چرب شود بال مرغ هم اضافه کنید تا لذیذتر شود)
• پیاز
• سیب زمینی
• روغن و نمک و زردچوبه و فلفل و ادویه

طرز تهیه سوپ غازیاغی

پیاز را به همراه زردچوبه و نمک و کمی هم فلفل و ادویه سرخ می کنیم. مرغ تکه شده را هم با آن تفت می دهیم.

بسته به سلیقه میتوانیم مقداری رب گوجه فرنگی هم برای خوش طعم و خوشرنگ تر شدن سوپ اضافه کرده و کمی تفت دهیم تا خودش را بگیرد. رب گوجه فرنگی اختیاری است.

غازیاغی خرد شده و سیب زمینی نگینی شده را اضافه می کنیم و تفتی داده و آب را اضافه می کنیم و می گذاریم روی شعله تا چهل دقیقه بپزد.

حالا رشته سوپ (ورمیشل) را اضافه می کنیم. ۱۰ الی ۱۵ دقیقه طول میکشد تا ورمیشل هم بپزد و کاملا” لعاب بیاندازد. سوپ ما آماده است.

مثل همه سوپها سرو این سوپ همراه با آب لیمو یا نارنج تازه بهتر است. البته با ماست محلی گوسفندی هم بسیار خوشمزه است.

غازیاغی پلو

طرز تهیه غازیاغی پلو

غازیاغی پلو را مثل سبزی پلو آماده می کنند و اگر دوست داشته باشید می توانید این گیاه را به سبزی ای که برای سبزی پلو استفاده می کنید اضافه کنید و به سادگی آن را بپزید.

همچنین اگر مایل بودید مثل باقالی پلو با مرغ یا گوشت هم می توانید غازیاغی پلو را سرو کنید.

نرگسی غازیاغی

نرگسی غذایی ایرانی است که با انواع سبزی ها و تخم مرغ درست می‌شود و به دلیل شباهت رنگ‌هایش، زرد و سفید و سبز به گل نرگس این نام را گرفته است. این غذا گل در چمن نیز نامیده می‌شود.
گیاه غازیاغی در کوه ها و بر روی چمنها و باغها به صورت خودرو در فصل بهار می روید.
غازیاغی به زبان ترکی یعنی پای غاز.
نوعی از آن که در کوههای لرستان می روید به نام پای زاغان معروف است. که به آن غازپا نیز گفته می شود و در کردستان به آن پاغازه می گویند.
از تیره اسفنجیان بوده، دارای برگهای مثلثی سرنیزه ای با دو گوشه در پایین می باشد.
طبیعت این گیاه گرم بوده و از برگ های آن کوکو، آش، بورانی، نرگسی و … تهیه می کنند.

مواد لازم جهت تهیه نرگسی غازیاغی

غازیاغی : ۳۰۰ گرم
پیاز : یک عدد متوسط
کدو سبز : یک عدد کوچک
گوجه فرنگی : یک عدد متوسط
تخم مرغ : دو عدد
نمک، فلفل، زردچوبه : به مقدار دلخواه

طرز تهیه نرگسی غازیاغی:

برای تهیهٔ این خوراک نخست پیاز را سرخ می‌کنیم و به آن نمک، فلفل و زردچوبه اضافه می‌کنیم. سپس غازیاغی خرد شده، کدو سبز و گوجه فرنگی رنده شده را هم به آن می‌افزاییم و تفت می‌دهیم.برخی سیر هم اضافه می‌کنند.

پس از کمی تفت، تخم مرغ را به آن اضافه می‌کنیم، می‌توان تخم مرغ را با دیگر مواد مخلوط کرد یا آن را به صورت هم نزده گذاشت.

غازیاغی برص

گیاه غازیاغی به درمان برص کمک می‌کند

یک محقق طب سنتی گفت: بیماری برص (لکه‌ های سفید پوستی) ظاهراً درمان ندارد اما یکی از خواص غازیاغی درمان برص است
و به‌شیوه‌های مختلفی می‌توان برای درمان این بیماری از غازیاغی استفاده کرد.

طریقه مصرف غازیاغی

یکی از روش‌های مصرف غاریاغی برای درمان برص:

اصغری گفت: شخص مبتلا به برص، اول باید روده‌ها و معده خود را با تنقیه یا مسهل، پاکسازی کند،
سپس به‌مدت پانزده روز متوالی، هر روز مخلوط ۱۰ گرم بذر غازیاغی و مقداری عسل را میل کند.

بهتر است در تابستان و روزهای گرم این معالجه را انجام دهید.

بعد از مصرف این ترکیب, قسمت‌های مبتلای پوست را در معرض نور خورشید قرار دهید تا عرق کند. توجه کنید که نباید آب بنوشید.

به‌جای نور خورشید از حمام سونا نیز می‌توان استفاده کرد.

وی بیان داشت: جویدن برگ‌ها و ساقه غازیاغی تازه, برای جلوگیری از فساد لثه مفید است. غازیاغی تصفیه کننده و رقیق کننده خون و ادرار‌آور است.

این محقق طب سنتی اضافه کرد:

برای تسکین درد مفاصل, خشک‌شده برگ و ریشه غازیاغی را خوب آسیاب کنید و با مقداری آب بجوشانید تا کمی غلیظ شود,
آن را در ظرف شیشه‌ای نگهداری کنید و هر روز به‌روی مفاصل بمالید.

اصغری افزود: برای بهبود زخم و جای زخم، بذر غازیاغی را بکوبید و روی موضع قرار دهید (ضماد کنید) همچنین بادشکن, ضدعفونی کننده, پاک کننده کلیه و مثانه است.

غازیاغی چیست / مقاله دوم

غازیاقی گیاه خودرو و وحشی است که سبزی فروشان روستایی در اوایل بهار آن را در شهر ها به فروش می رسانند .

این گیاه در زبان عربی به رجل الاوز، در زبان لاتین به chenopodium در زبان انگلیسی به goos _ foot، در زبان فرانسه به anserine و در زبان آلمانی به gansefuss شهرت دارد.

گونه‏ های مختلف غازیاغی

• ۱ – قازایاقی سفید، سلمه سفید، آق پازی، فسا الکلاب، زربیح chenopodium album
• ۲ – قازایاقی قرمز chenopodium rubrum
• ۳ – قازایاقی کاذب chenopodium hybridum
• ۴ – قره پازی chenopodium halimus
• ۵ – اسفناج بیابانی chenopodium bonus henricus
• ۶ – زربیح chenopodium mural
• ۷ – جربوز (تیره اسفناج) chenopodium blitum

مشخصات کلی غازیاغی:

غازیاغی گیاهی است علفی که در روی چمنها و باغها به حالت خودرو می‏روید.

ارتفاع آن حدود ۲۰ تا ۳۰ سانتیمتر است و برگهای آن سه قسمت است و به صورت پای زاغ و کلاغ است.

قسمتهای مورد استفاده دارویی و خوراکی آن برگ گیاه است.

طعم برگها کمی تند، قابض و کمی شیرین مزه بوده و مختصری رنگ زرد دارد و ریشه آن تقریبا دایره‏ای شکل و گره دار است و گره ‏ها نیز دایره‏ای شکل هستند.
ریشه گیاه مایل به زردی است ولی چنانچه ساییده شود بسیار سفید رنگ می‏گردد.

خواص :

۱٫ غازیاقی خواص درمانی اثبات شده ای بر روی زخم معده دارد .

۲٫ دانه غازیاغی تنظیم کننده ترشحات غدد داخلی می‎باشد.

۳٫ بذر غازیاغی ضدعفونی کننده و ادرارآور است و کلیه و مثانه را پاک می‎کند.

۴٫ برای کسانی که تصلب شرائین دارند می‎توانند از غازیاغی مانند سبزی پلو استفاده کنند.

۵٫ برای بیماری رماتیسم و نقرس ۳۰ تا ۶۰ گرم غازیاغی را در یک لیتر آب جوشانده و دم کرده روزی ۳ فنجان میل شود.

۶٫ برای تسکین درد بواسیر غازیاغی را کوبیده با کمی سرکه بپزید در محل بواسیر بگذارید.

۷٫ برای رفع سوزش نیش حشرات برگ غازیاغی را کوبیده در محل گزش بگذارید.

۸٫ برای رفع گلودرد شیره برگ‎های تازه غازیاغی را غرغره کنید.

۹٫ برای ورم و درد چشم ۱۵ گرم غازیاغی در ۵۰۰ سی‎سی‎ آب دم کرده روزی ۳ بار کمپرس کنید.

۱۰٫ برای ازدیاد هوش و حافظه از دم کرده قازیاغی استفاده کنید.

۱۱٫ جویدن غازیاغی باعث خوشبو شدن دهان و استحکام لثه می‎گردد.

۱۲٫ چنانچه خون قاعدگی بدون دلیل قطع شده باشد ۱۰۰ گرم غازیاغی در ۳ لیتر آب جوشانده در ظرفی ریخته و در آن بنشینید.

۱۳٫ برای فرار مورچه چند برگ غازیاغی با گوجه‎فرنگی را در محل بگذارید.

۱۴٫ خوردن غازیاغی عمر انسان را طولانی می‎کند.

۱۵٫ چنانچه خانم‎های شیرده ضماد آن را روی پستان‎های خود بگذارند شیر آن‎ها زیاد شده و به جریان می‎افتد.

۱۶٫ برای زخم‎ها و سوختگی‎ها غازیاغی را کوبیده با کمی سرکه پخته روی زخم بگذارید.

۱۷٫ غازیاغی را می‎توان با پلو مانند سبزی پلو پخت و خورد.

۱۸٫ برای درمان برص غازیاغی تازه را کوبیده با خشخاش مخلوط نموده به صورت ضماد روی لک بگذارید.

۱۹٫ اگر با دم کرده قازیاغی گردن، دست‎ها و صورت خود را بشویید چین و چروک آن از بین می‎رود. مقدار آن ۴۰ گرم در یک لیتر آب است.

تهیه پودر قاووت مقوی مغز با غازیاغی :

جهت تهیه پودر قاووت تقویت کننده حافظه و نیرو دهنده قوای فکری، ۲۵ گرم گیاه غازیاغی خشک را با ۲۰ گرم زنجفیل، ۱۰ گرم جوز هندی و ۱۵ گرم کندر خوراکی مخلوط کرده،
نرم ساییده با ۱۵۰ گرم پودر نبات مخلوط کرده
و روزی یک قاشق مرباخوری از آنرا ۲ ساعت بعد از نهار میل کنید.

روغن استخراج سرد غازیاغی :

از این روغن جهت تهیه کرم ضد برص، ضد لک و کک مک، پماد ضد عفونی کننده و التیام دهنده زخم و مرهم مسکن درد عضلات و ماهیچه‏ های متشنج (گرفته) استفاده می‏شود.

ترکیبات

۱ لیتر روغن زیتون
۲ مشت برگ غازیاغی تازه یا ۱ مشت برگ غازیاغی خشک

سالاد برگ غازیاغی :

با استفاده از برگهای تازه غازیاغی، کاهو و مقدار کمی جوانه گندم تازه یک سالاد درست کنید، سپس برگ کاسنی، ریحان، جعفری و اسفناج را به صورت درشت خرد کرده، به سالاد بیفزایید. بعد کمی سس، آبلیمو و روغن زیتون روی آن بریزید. این سالاد جهت درمان بیماران کبدی بسیار مفید است.

موارد منع مصرف :

کودکان زیر ۴ سال و خانم های باردار