نیمه فیس

نانی مقوی و سالم و ماندگار که درمواقع مختلف سال بخصوص پاییز و زمستان مادران ما آنها را توشه راه شوهران و فرزندان خود می نمودند تا در کوهستان و باغات و مسافرتهای طولانی در زمانهای سخت گرسنه نمانند

و در ماه مبارک رمضان نانی بوده در سر سفره سحری خانواده ها که همراه با عسل طبیعی میل می شده .

نیمه فیس که به گفته استاد امیر امینی در عهد فرهاد چهارم اشکانی اسقفی،(متران)مسیحی از ارمنستان همراه فرماندار ارمنی برای ترویج مسیحیت به پاوه و اورامان مهاجرت کرده اند و در محل مسجد جامع پاوه کلیسای ساخته و در اطراف این کلیسا چون آب فراوان وجود داشته سردابه های زیادی برای غسل تعمید ایجاد کردند که در این سردابه های مقدس با آب خود را غسل میدادند که نام یک محله پاوه به نام سردابه ها سه ردی (sarde )میگویند یعنی محل سردابه های مقدس مسیح،دو کلیسا در همین زمان که حدود سال پنجاه میلادی میشود در پاوه ودر محله شیشو(shisho )و پشته(pshta)ساخته شدند که به ترتیب نام یکی از حواریون مسیح و کلیسای محکم گفته میشود ساخته اند و مردم اورامان برای محکم کردن در خانه میگویند(پشکولش بنیه) یعنی چوب پشت در را بگزار و در را محکم کن که پشته از همین محکمی در عظیم آن گرفته شده و کلیساها برای جمع آوری اعانه ها و کمک از مردم که در باغ ها یشان گردو زیادی داشتند تقاضا کردند که برای در آمد کلیسا ها کمک کنند و هر کس کمی گردو به کلیسا کمک میکرد که در زمستان ها نان خاصی به نام نیمه فیس در کلیسا در بین مردم تقسبم می شد.هر کس برای جمع کردن گردو به باغ میرفت به ته کیسه ی خود یک گردو می بست و میگفت(ءینه بنه پیته نه)na bna pitana )و این کلمه هنوز در بین مردم آریایی انگلستان و ارمنستان و اورامان رواج دارد و یک ریشه داشته و در پاوه به عنوان ضرب المثل به کار می ر ود و معادل انگلیسی و ارمنی برای این (benefice) میباشد یعنی درآمد کلیسا.
دو نان ساجی که به وسیله چوبهای ساف خمیر را پهن می کنند و مغز گردوی آسیاب شده در بین دو نان می ریزند،در قدیم با(هاره گه لی) که سنگ محکم و دست سازی بوده گردو و بلوط و گندم و…را خرد و یا به آرد تبدیل میکردند و این سنگ را شعرای اورامان مانند صیدی مدح نموده است.و با وجود گیاهان خوش بو مواد افزودنی نان مخصوص خوش طعم می باشد . که از نظر دارویی بهترین نوع نان مقوی سالم  می باشد که ماندگاری این نان بیشتر از گیته مژگه است  و طعم بوو مزه مخصوص خودش دارد این نان مخصوص شهر پاوه و چند روستا اطراف ،نسمه  ، دشه، خانقاه،گلال،دوریسان ،توسط زنان هنرمند درست شده است .

منبع : ده نگی نوریاو